Bài chép từ blog của Nguyễn Trương Trác
Trong cả cuộc đời có lẽ mình đã hô “muôn năm” tới cả nghìn lần. Có thể 10 nghìn lần, thậm chí có thể nhiều hơn. Từ lúc lên năm tuổi mình đã đi dự mit-tinh ở xã, rồi đêm đêm đốt đuốc đi cổ động quanh làng. Trong những lần đó, bao giờ cũng có hô khẩu hiệu. Nào là Hồ Chủ Tịch muôn năm, Việt nam muôn năm, Việt Miên Lào đoàn kết muôn năm,….Ngoài các “muôn năm” còn có các khẩu hiệu khác như “ Tích cực đẩy mạnh sang Tổng phản công”,” Đóng nhanh, đóng đủ thuế nông nghiệp là yêu nước”….Bọn trẻ con chúng mình hô khẩu hiệu rất hăng.Nhiều lần hô đến nỗi khản cổ rát họng . Hồi đó không có các loại kháng sinh như bây giờ nên bọn mình thường tự điều trị bằng cách bôi vôi vào cổ. Vôi rất sẵn vì nhà nào cũng có người ăn trầu, cũng có bình đựng vôi….
Khẩu hiệu “muôn năm” lúc đầu chỉ giành cho Cụ Hồ, cho Việt nam. Về sau có thêm Lenin, Stalin, Mao trạch Đông, Đảng Lao động Việt nam….Lúc đầu chỉ hô 1 lần muôn năm. Sau này để cho thêm khí thế mọi người thường hô 3 lần muôn năm.Chữ “năm” thứ ba được kéo dài hơn hai chữ “năm” trước . Bọn trẻ thích lối hô này lắm, nhiều khi mọi người đã ngừng hô rồi mà vẫn còn một vài đứa nghịch ngợm hô kéo dài thêm. Khi có một người chủ xướng hô lên thì mọi người liền hô theo, hô để tạo khí thế là chính chứ cũng chẳng quan tâm đến ý nghĩa mình hô là gì. Cũng giống như trò chơi chim bay, lợn bay.Khi có người hô “chim bay”thì mọi người nhảy lên. Đến khi hô “lợn bay”lại vẫn có một số người nhảy bật lên theo quán tính.
Cái khẩu hiệu “ muôn năm” có lẽ bắt nguồn từ mấy nghìn năm trước bên Tàu để tung hô các vị Hoàng đế. Các Hoàng đế bên Tàu tự coi mình là con trời, thay trời trị vì thiên hạ. Mọi thần dân, mọi thứ quí giá , của ngon vật lạ, (nhất là gái đẹp!) trong thiên hạ đều là của Hoàng đế. Uy quyền của Hoàng đế là tuyệt đối,không ai được trái lời. Hoàng đế cho ai sống thì kẻ đó được sống, bắt ai chết thì kẻ đó phải chết…. Hoàng đế là bậc siêu phàm, bất tử,vạn tuế. Lời tung hô “ vạn tuế” bắt nguồn từ đó. Khi nước CHNDTH ra đời, người đứng đầu của nó là Mao Chủ tịch cũng tự coi mình như các Hoàng đế trước kia . Nhân dân cũng cho là vậy , và khẩu hiệu “ Mao chủ xỉ oan xuây “ được đồng thanh hô vang khắp cả nước Trung hoa.
Ở nước ta, sau cả nghìn năm Bắc thuộc, chịu ảnh hưởng văn hóa Tàu, các vua ta cũng tự cho mình là con trời, là bất tử, mọi thần dân cũng tung hô vua vạn tuế. Khi chế độ Dân chủ Cọng hòa ra đời, sẵn mang trong mình ý thức hệ phong kiến đã tồn tại hàng ngàn năm, nhân dân cũng tung hô “ muôn năm” vị Chủ tịch của nước nhà.Và thế là khẩu hiệu “Hồ chủ tịch muôn năm” ra đời ngay từ những ngày đầu cách mạng. Ngoài ra còn có khẩu hiệu “Việt Nam muôn năm”. Về sau còn có thêm một số nhân vật khác,người nước ngoài như Staline, Mao Trạch Đông… cũng được tung hô muôn năm. Hình thức tung hô nay cũng khác trước ở tính quần chúng, khi một người tung hô khởi xướng thì mọi người đồng thanh tung hô theo.
Ở VN chỉ duy nhất Hồ Chủ tịch được tung hô “ muôn năm”. Các vị Chủ tịch khác sau Hồ Chủ tịch, từ Tôn Đức Thắng, Lê Đức Anh,……,đến Nguyễn Minh Triết cùng các lãnh đạo Đảng không ai được nhân dân tung hô muôn năm cả. Ngoài Hồ Chủ tịch ra, Nước và Đảng cũng được tung hô muôn năm.
Lối tung hô muôn năm có lẽ chỉ có ở Trung quốc, Việt nam, bắc Triều tiên. Ngay ở Liên xô trước đây người ta cũng không có lối hô muôn năm mà chỉ hô chào mừng ( Đa dđravstvuet (ДО ЗДРАВСТВУЕТ) rồi mọi người reo hò “u-ra” ( hoan hô). Các tôn giáo như Thiên chúa giáo, Hồi giáo, Phật giáo …cũng không thấy lối tung hô muôn năm này đối với các Đấng Tối cao của họ như Chúa Giê-su, Thánh A-la hay Đức Phật…. Các Quốc gia khác trên khắp Thế giới cũng không thấy ở đâu có lối tung hô này. Vậy phải chăng lối tung hô quần chúng “muôn năm”( oan-xuê ) là đặc sản mang tính cộng sản của mấy nước có gốc gác văn hóa Trung hoa như TQ, VN, Bắc TT, Mông cổ ?
Lối tung hô này kế thừa của phong kiến trước đây. Nó coi người được tung hô là hoàng đế, là con trời bất tử, là đứng trên nhân dân .Do đó nó đi ngược lại với tinh thần dân chủ của xã hội văn minh. Đồng thời nó cũng mang tính chất phản duy vật và do đó phản khoa học và cách mạng. Chủ nghĩa duy vật coi vạn vật luôn luôn vận động, luôn luôn biến đổi, không có gì là vĩnh cửu bất biến cả.Nếu tất cả đều bất biến thì làm sao có tiến bộ xã hội, làm sao có cách mạng . Và chỉ kẻ thống trị là được lợi trong sự bất biến này.
Trên thực tế ở Việt nam ta khẩu hiệu Hồ Chủ tịch muôn năm chỉ tồn tại có 24 năm ( 1945-1969), Nước VNDCCH chỉ tồn tại 31 năm (1945-1976) , đảng LĐVN tồn tại còn ngắn hơn: 23 năm (1953- 1976). Ngày nay ở nước ta chỉ còn 2 cái muôn năm là nước CHXHCNVN muôn năm và ĐCSVN muôn năm . Không biết 2 thứ muôn năm này sẽ còn tồn tại được bao nhiêu năm nữa ?.
Rõ ràng trên đời này không có cái gì là muôn năm cả . Đó là chân lí.
Vậy tại sao bao nhiêu năm qua ta lại nhiệt tình tung hô muôn năm biết bao nhiêu thứ? Có thể là ta cứ hô theo phong trào mà chẳng suy xét về sự đúng, sai, hay, dở. Có thể là ta đã luôn luôn thụ động, luôn luôn phục tùng ý chí của người khác và làm theo điều người khác chỉ bảo. Điều này có thể hiểu được khi ta chưa trưởng thành.Nhưng đối với những con người được học hành, có hiểu biết, có suy nghĩ độc lập thì trạng thái thụ động sẽ làm tê liệt tính chủ động, sáng tạo. Và nếu tình trạng thụ động này không chỉ có ở một số ít người mà là ở cả một tầng lớp, một thế hệ, ở cả dân tộc thì đất nước sẽ không thể phát triển được.
Bỏ lối tung hô muôn năm, tức là bỏ một thói quen dở, đã lỗi thời, là việc cần làm. Tuy vậy để làm được thật không dễ chút nào.Nhưng tôi tin rằng nếu bỏ được nó, thì đây sẽ là một sự giải phóng khỏi một lôi tư duy cũ kĩ ,theo lối mòn, thụ động , có hại cho sự đổi mới, nó sẽ làm cho mọi người phát huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo nhờ đó góp phần vào sự phát triển của Đất nước. Việc tưởng là nhỏ này thật ra có một ý nghĩa mang tính cách mạng rất lớn.
Tôi tin rằng không bao lâu nữa lối tung hô “ muôn năm” sẽ hết thời và biến mất khỏi đời sống của xã hội chúng ta.
Lời NOILIEU: Nhấn vào đây để xem tiếp KHẨU HIỆU 'MUÔN NĂM' SẼ HẾT THỜI CHĂNG Bài bình loạn của NoiLieu.
noilieuhada 